قاعده السمعیات الطاف فی العقلیاتقاعده «السمعیات الطاف فی العقلیات»، لطف بودن ادله شرعی نسبت به ضرورت عقلیِ تحصیل سعادت است. ۱ - تعریفاین قاعده از قواعد رایج میان دانشمندان شیعه بوده و به این معنا است که به مقتضای درک عقل، انجام بعضی از کارها موجب سعادت انسان می‌گردد، اما عقل به همه آنها دست رسی ندارد، پس لطف خداوند اقتضا می‌کند آن چه را از نظر واقع برای سعادت انسان ضروری است، ولی او به آنها دسترسی ندارد، از راه شرع و به عنوان یک واجب دینی به او ابلاغ نماید تا از رستگاری باز نماند؛ از این رو، هر واجب شرعی، لطفی است در واجب عقلی و این «ضرورت اعتباری» یا همان وجوب و حرمت، ما را به آن «ضرورت عقلی» نزدیک می‌گرداند. [۱]
علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید، مغنیه، محمدجواد، ص۲۶۳.
۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۶۰۹، برگرفته از مقاله «قاعده السمعیات الطاف فی العقلیات». |